Avukat Dr. Mete Tevetoğlu ile çevrimiçi oyunlarda hileler üzerine sohbet
Bir çoğunuz hatırlarsınız; geçtiğimiz günlerde çevrimiçi ürünleri olan bir oyun firması hile satan sitelere karşı dava açmış ve çok yüksek rakamlarda tazminatlara hak kazanmıştı. Bizler de işin iç yüzeyini öğrenebilmek adına bilişim davalarında uzman Dr. Mete Tevetoğlu (Lawyer I Legal Counsel I Asst. Professor) ile bir röportaj yaptık. Çok ilginç ancak ilginç olduğu kadar da dikkat etmemizi gerektiren bilgiler verdi bize. Oyun severlerin yakından takip etmesi gerekiyor.
- Son yıllarda düşüş yaşanıyor olsa da hala ülkemizde çok yoğun bir kopya ve kaçak yazılım kullanımı bulunuyor. Bu konuda da ciddi girişimler henüz devlet tarafından atılmış değil. Sizce bu konuda nasıl önlemler alınabilir?
Dr. Mete Tevetoğlu: Fikri haklara ve başkasının emeğine saygı bilinci oluşmadan bu sorunun çözülmesi mümkün değil. TBMM'nin bu konuda gelişmiş ülkelerin yasalarını kabul edip uygulamaya sokması teorik olarak sorunu çözüyor. Fakat pratikte bu yasaların uygulanması noktasında karşılık bulmadığını görüyoruz. Kolluk kuvvetleri, zabıta ekipleri, jandarma, bakanlıklar, hakim ve savcılar fikri haklar konusunda sistemli ve düzenli eğitimlere alınmalı. Son kullanıcının da yazılım, telif hakları konusunda ürüne, sürece ve sonuca mevcut bakış açısı tamamen değiştirilmeli. Fikri haklar konusunda yapılan ve yapılmakta olan yasal düzenlemeler uygulayıcılar tarafından öğrenilmeden ve içselleştirilmeden, tüketiciler bu kuralları öğrenmeden ve bunları hayatına adapte etmeden bu sorunun kalıcı şekilde geride bırakılmasının mümkün olmadığını düşünüyorum. Şu anda bu konuda ülkemizde devam eden tek ciddi çalışma bir AB projesi kapsamında kamu çalışanlarına verilen fikri haklar eğitimlerinden ibaret.
- Geçtiğimiz günlerde oyun içinde hile satan bazı web sitelerine çok ciddi para cezaları verildi. Bunların hak sahibi firmaya vermiş olduğu kaybın boyutları ne büyüklüktedir?
Dr. Mete Tevetoğlu: Bu oldukça önemli bir gelişme ve karar. Dava sonunda kayda değer bir tazminat kararı çıktı ve karar kesinleşti. Dava konusu siteler kalıcı şekilde kapatıldı. Bu emsal bir karar. O sebeple önemli. İlk defa bu şekilde bir tzminata hükmedildi. Pek çok firma tarafından açılmış, aynı şekilde devam eden dava ve soruşturmalar da mevcut. Oyunlarda hilenin geliştirici ve yayıncılara verdikleri zararların boyutu çok büyük. Örnek vermek gerekrse Pokemon mobil oyununun yayınladığında kısa sürede ulaştığı ciro ve indirme sayıları botların çıkması ve hilelerin yaygınlaşması ile dramatik şekilde tersine döndü. Bu tabi sadece geliştirici ve yayıncıya değil çalışna, teknoloji ekonomisine doğrudan negatif etkiler yaratan bir durum. E spor açısından bakıldığında ise doping veya şike olarak ele alnmaya uygun. Yani futbolda şike, atletizmde doping bu sporları her yönüyle nasıl etkiliyorsa oyunda da hile aynı olumsuz etkiye sahip.
- Son kullanıcı tarafında da cezai yaptırımlar uygulanması söz konusu olabilir mi?
Dr. Mete Tevetoğlu: Halihazırda son kullanıcıya zaten bazı cezalar uygulanıyor. Oyun hesabının kapatılması, askıya alınması, hesaptaki varlıkların alıkonulması gbii yaptırımlar söz konusu. Bunun dışında aslında hile kullananların durumu Ceza Kanunu kapsamında zararlı yazılım kullanma ve sistemdeki verileri bozma, değiştirme suçu kapsamında hapis cezasına tabi. Yani basit bir şikayet halinde hile kullanan oyuncu 2-6 yıl arasında hapis cezası riskiyle karşı karşıya kalabilir.
