1/5

HardDisk

Bu enteresan cihazlar hakkında daha önce hiçbir şey bilmediğinizi, bu yazıyı okuduktan sonra anlayacaksınız.

6.Sabit (Hard) Disk: Bilgilerimize ev sahipliği yapan bu enteresan cihazlar aslında ufak ama bir o kadar da karmaşık yapılara sahiptirler. Temelde bilgisayarın ana iş yapma materyali olan “0” ve “1” sayılarını kullanan sabit disklerin en ufak parçası mıknatıslardır. Hepimizin bildiği gibi bir mıknatıs artı ve eksi kutuplara sahip olan, aynı yönlü iki tanesi yan yana gelince birbirini iten ve tersi durumda da çekim işlemini yapan doğal materyaldir. İşte sabit diskler de bu tip itip çekme mantığını kullanmaktadır. Milyonlarca küçük mıknatıstan oluşan sabit diskte, yan yana duran bu mıknatısların durumları birer 0 ve 1 rakamını oluşturmakta ve bu rakamların bir arada bulunması da verileri meydana getirmektedir.

Verileri bu şekilde mıknatıs üzerinden okumak ve mıknatıslara yazmak çok ilginç bir olaydır. Yani eğer biz 1 rakamını mıknatısı belli bir yönde kutuplayarak elde ediyorsak, bu demektir ki sıfır rakamını elde etmek için ise bu yönün tam tersini kullanmak zorundayız. Sabit disklerin yapısı tabiki sadece mıknatıslardan oluşmuyor. Örneğin bir inşaatın kumu neyse, sabit diskinde kumu da mıknatıstır. 1 Gigabyte’lık bir disk üzerinde 8 589 934 592 adet küçük mıknatıs bulunmaktadır. Bu mıknatısların saniyede milyonlarcasının yer değiştirmesiyle veriler üzerinde işlem yapılmaktadır. İşte bu mıknatısların bir araya gelmesiyle de silindir dediğimiz tabaklar meydana gelmektedir. Bu tabakalar sabit diskler üzerinde gözle görülür en önemli parçalardandır ve kendi içinde daha bir çok parçaya ayrılmaktadır. Mıknatısların yönünün değişmesini sağlayan parça kafa denen ve çok hızlı hareket edebilen bir yapıdır. Bilgilerimiz sabit disk üzerinde manyetik kaplamaya sahip bir alanda tutulmaktadır. Bu manyetik ortamdan verileri çekip çıkartabilecek ve gerektiğinde oraya farklı bilgileri yazabilecek parçada kafadır. Kafaların dışında bu plaka ve kafaları hareket ettiren motorlar, kafalar tarafından yakalanan verilere anlam kazandıran elektronik çipler ve bu çipleri üzerinde barındıran kartlar bir sabit diski oluşturan diğer bileşenlerdir.

Ana hatları ile yapısını anladığımız sabit disklerin çalışmaları ve görevini yerine getirebilmeleri de enteresan bir çok olay sonucu meydana gelmektedir. Sabit disklerin veri depolama ünitelerinin silindir şeklindeki tabakalar olduğunu ve bu tabakaların da ufak mıknatıslardan meydana geldiğini anlatmıştım. Bunların yanısıra verileri götürmesi gereken yere götürüp koyan ve gerektiğinde de bu yerlerden alan yapının da kafalar olduğunu öğrenmiştik. Ama nasıl bilgisayarın açılması kasanın elektrik düğmesine bastığımızda kafalar sabit disk içindeki elektriği açınca motorlar tarafından daima sabit olan bir başlangıç noktasına gelirler? Bu sırada tabakalar da dakikada bir kaç bin devirle dönmeye başlarlar. Kafalarda bu dönen tabakalar üzerine içten dışa veya tam tersi mıknatıslar üzerinden okluma yaza işlemine başlarlar. Bu dönme ve okuma-yazma hızı o kadar yüksek seviyelerdedir ki kafa ile disk arasında aslında hiç bir temas yoktur. Bu iki bileşenin hız konusunda yaşadığı çekişme kafa ile plaka arasında bir hava boşluğunun oluşmasına ve sürtünmenin ortadan kalkmasına neden olmaktadır. Ama bu boşluk öyle gözle görülür bir seviyede değildir.

Şimdi sıra, bulunan kafaya istediğimiz bilgiyi bulması için emir verdikten sonra o yere ulaşmasına geldi. Kafa bu iş için içten dışa doğru hareket ederken plakalarda dönmeye devam eder. İstediğimiz mekana ulaşınca veriye kilitlenir. Verileri okumaya başlayan kafa bunları elektronik çiplere gönderir. Gelenleri anlamaya çalışan kontrol üniteleri de çevre birimlerini kontrol eden arabirim kartına oradan da BIOS’a gönderir. İşin ehli olan BIOS’ta zaten ne yapacağını bilir ve verileri gereken yere işlemek için gönderir. Bu işlemler inanılmaz bir hızda gerçekleşir.

Bir sözlük düşünün ki o kadar geniş kapasiteye ve her türlü bilgi çeşidine sahip olsun. Teknolojiden tutunda edebiyata kadar geniş yelpazede kelime dağarcığına sahip olan bir sözlük. Bir de bu sözlüğün alıştığımız şekilde düzenli, harf sırasına göre değil, tam tersine rasgele şekilde hazırlanmış olsun. Bilgileri aklınızda tutmak bu bilgileri aramaktan daha kısa sürerde olacaktır. İşte bu örnekte olduğu gibi sabit disk gibi kompleks yapıya sahip bir kütüphanede gerektiği gibi düzenlenmemiş olsaydı hiçbir işimize yaramazdı. Bu türlü bir karışıklığa meydan vermemek için belirli bir düzene göre sabit diskler yapılmıştır. Bu hiyerarşi büyük parçaların mümkün olduğu kadar ufak bileşenlere ayrılması ve her birine belli bir adresin verilmesi mantığı ile hareket edilmektedir.