Orta Dünya evreni okuma sırası nasıl olmalı?

Tolkien'in kitaplarını okumak istiyorsanız, Orta Dünya Evreni okuma sırası ile ilerlemenizde fayda var. Bu sayede hem akışı doğru takip edersiniz hem de bilgi karışıklıklarının önüne geçersiniz.

Amazon, 2017 yılında Yüzüklerin Efendisi'nin haklarını satın alıp yeni bir Orta Dünya evreni dizi uyarlaması için çalışmalara başlamıştı. Dizi ilk duyurulduğunda herkes gibi ben de heyecanlanmıştım ama içimde hep bir şüphe vardı diyebilirim. Çığır açan üçlemenin yayınlanmasından 20 sene geçmişti. Böylesine mükemmel bir uyarlamanın ardından, yeniden bir dizinin yapılacağını bilmek, "acaba nasıl olur?", "kitapların dışına taşar mı?" gibi daha bir ton soru aklıma takılmıştı.

Nitekim beklediğimin birçok kısmını diziden alamadım. Amazon'un, bir milyar dolarlık bir bütçeyle yaptığı The Lord of The Rings: The Rings of Power, tüm zamanların en pahalı dizi ünvanını da elinde tutuyor. Diziye veya hala izlemediyseniz film serisine başlamadan önce çeşitli kaynaklardan hem bilgi sahibi olmak, hem de hikayeyi tam olarak anlamak adına size, Tolkien'in Orta Dünya kitaplarının okuma sırasını anlatacağız. İsterseniz lafı daha fazla uzatmadan sıralamaya göz atalım.

Tolkien'in Orta Dünya okuma sırası nasıl olmalı?

Öncelikle, serinin içinde bulunan kitapları anlamakta zorluk çekebilir ve tekrar tekrar okumak zorunda kalabilirsiniz. Evet, çünkü benim de hala anlayamadığım ve hikayeyle alakalı aklımdan silinmiş bir ton bilgi buluyor. Sizlere Orta Dünya evreni hakkında okunması gereken ana kitapları sıralıyacağız. Sıralarken, okuyucunun anlaması için kronolojik olarak değil de, ilk defa okuyacaklar için hazırlanmış bir sıralama olduğunun da altını çizmek isterim.

1- Hobbit

Orta Dünya evreni okuma sırası

Evet, birinci sırada Hobbit bulunuyor. Orta dünya evrenine giriş yapabileceğiniz mükkemmel kitaplar arasında yer alan Hobbit, Yüzüklerin efendisi üçlemesinin bir parçası olmamasına rağmen, üçlemenin ana karakteri olan Frodo'nun amcası olan Bilbo Baggins'i konu alıyor. Büyücü Gandalf ile birlikte korkunç ejderha Smaug'dan intikam almak adına yolculuğuna başlar. Bilbo, en önemlisi de serinin ana konularından olan o büyülü yüzüğü bulur.

2- Yüzüklerin Efendisi

Orta Dünya evreni okuma sırası

Başyapıt olarak da kabul edilen Yüzüklerin Efendisi üçlemesini, ilk kez okuyacaklar için ikinci sıraya ekledik. Bu üçleme ise, Frodo'nun kadim güce sahip Tek Yüzüğü yok etmek için geçirdiği maceraları konu alır. Tabii yüzüğü yok etmek onun adına çok da kolay olmuyor. Yol boyunca yoldaşları ve unutulmaz karakterleri ile birlikte Frodo, çok fazla sayıda zorluklarla yüzleşerek, fantastik bir okuma heyecanı yaratıyor. Üçleme sırasıyla, Yüzük Kardeşliği, İki Kule ve Kralın Dönüşü olarak okunmalıdır.

3- Silmarillion

Orta Dünya evreni okuma sırası

Silmarilion, Önceki iki kitaptan yazılan öyküler de dahil olmak üzere, Tolkien'in Orta Dünya'nın yaratılışından bu yana konu aldığı ansiklopedi edasında bir kitaptır. Silmarilion'u okurken çok fazla anlamadığınız ve artık anlamadığınız için de okumak istemediğiniz yerler olacaktır. Zaman zaman yoğun ve zorlayıcı olsa da, Orta Dünya hakkında tüm derinliklere inebileceğiniz bir eser.

4- Hurin'in Çocukları

Orta Dünya evreni okuma sırası

Orta Dünya'da geçen ve bağımsız bir roman olan Hurin'in Çocukları, kaderi korkunç bir şekilde lanetlenmiş kahraman olan, Hurin'in oğlu Turin Turambar'ın hikayesini anlatıyor. Bu kitap Silmarillion'daki birçok olay ve karakter için de ek bir kaynak da sağlıyor diyebiliriz.

5- Beren ile Luthien

Orta Dünya evreni okuma sırası

Hurin'in Çocukların'dan sonra Orta Dünya'da geçen bir diğer bağımsız roman ise Beren ile Luthien'dir. Kitap, normal insan olan Beren ile bir elf prensesi olan Luthien'in birbirlerine olan büyük aşkını ve yaratılan güçlü bir mücevher olan Silmaril'i geri almak için çıktıkları macerayı anlatıyor. Bu bağımsız roman da Silmarillion'daki birçok olaya da ek kaynak sağlıyor.

6- Gondolin'in Düşüşü

Orta Dünya evreni okuma sırası

Evet, bağımsız romanlardan sıkıldığınızı ve yeter artık dediğinizi duyar gibiyim. Ama Gondolin'in Düşüşü, Orta Dünya'da geçen son bağımsız romandır. Benim de geçen ay aldığım, ama dolaba atıp elimi bile sürmediğim Gondolin'in düşüşü, gizli şehir olan Gondolin'i arayan elfler ile Morgoth arasında geçen bir savaşa katılan Tuor'un hikayesini anlatıyor. Umarım ben de bir gün dolaptan çıkarıp okuma zahmetinde bulunurum.

7- Bitmemiş Öyküler

Orta Dünya evreni okuma sırası

Bitmemiş öyküler kitabı, Tolkien öldükten sonra yarım bıraktığı öykü ve denemeleri oğlu Christopher Tolkien'in düzenleyip 1980'de yayımladığı bir kitaptır. Kitap, Yüzüklerin Efendisi ve Silmarillion'daki bazı olay ve karakterler için de ek kaynak olarak sağlıyor. Sadece karakterlerin isimleri değiştirilip, düzenlenen Bitmemiş Öyküler kitabı, baba Tolkien'in kafa karıştırıcı üslubunun okuyucuları şaşırtmasını önlemek için yapılmış.

8- Orta Dünya'nın Doğası

Orta Dünya evreni okuma sırası

Carl F. Hostetter tarafından düzenlenen, 2021'de tek bir kitap haline getirilerek yayınlanan Orta Dünya'nın Doğası, birçok metni, Tolkien evrenindeki çeşitli konuları ve farklı ırkların özellikleri gibi çoğu konuya değiniyor. Kitap, Tolkien'in Orta Dünya hakkındaki görüşleri hakkında daha fazla bilgi sahibi olmak adına, özellikle Bitmemiş Öyküler kitabını ve Orta Dünya Tarihi'nin sonraki ciltlerinden hoşlananlara hitap edecek.