Tyrannosaurus’un Atası Keşfedildi: Khankhuuluu

Kanadalı ve uluslararası paleontologlardan oluşan bir ekip, dinozor tarihine yeni bir sayfa ekledi. Yayımlanan araştırmaya göre, Khankhuuluu adlı yeni bir tür keşfedildi. Bu tür, devasa Tyrannosaurus rex’in en yakın bilinen atası olarak tanımlanıyor. Yaklaşık 86 milyon yıl önce yaşayan bu dinozor, Tyrannosaurus soyunun küçük yırtıcılardan gezegenin en güçlü avcılarına evrildiği dönemi temsil ediyor.

Khankhuuluu Tyrannosaurus’un Evrimindeki Kayıp Bağlantıyı Oluşturuyor

Keşfe liderlik eden Calgary Üniversitesi’nden Jared Voris ve Dr. Darla Zelenitsky, Khankhuuluu’nun orta boy, hızlı hareket eden bir yırtıcı olduğunu belirtiyor. Yaklaşık 750 kilogram ağırlığındaki bu tür, bir at büyüklüğündeydi ve T. rex gibi dev torunlarına kıyasla çok daha küçük kalıyordu. Ancak kafatası yapısı ve boynuz benzeri çıkıntıları, Tyrannosaurus’un karakteristik özelliklerinin erken örneklerini taşıyordu.

Voris, bu keşfin önemini “Khankhuuluu, Tyrannosaurus’ların küçük avcılardan zirve yırtıcılara dönüşüm sürecine ışık tutuyor*” sözleriyle özetliyor. Araştırmacılara göre bu tür, kemik kıran çenelere sahip değildi; daha çok çevikliğine güvenen bir avcıydı. Günümüzün çakalları gibi “mesopredatör” olarak tanımlanıyor — yani ekosistemin orta kademesindeki avcılarından biri.

Fosiller, Moğolistan’ın güneydoğusundaki Bayanshiree Formasyonu’nda bulundu. 1970’lerde Altangerel Perle tarafından incelenen kalıntılar, o dönemde Çinli Alectrosaurus türüyle karıştırılmıştı. Ancak Voris’in 2023’te yaptığı detaylı analizler, Khankhuuluu’nun tamamen farklı bir tür olduğunu ortaya koydu. Adı, Moğolca “ejderha prensi” anlamına geliyor — bu da onu T. rex, yani “ejderha kralı”nın soyağacındaki konumuna yakışır bir unvanla anılmasını sağlıyor.

Dr. Zelenitsky, türün evrimsel göç rotasına dikkat çekiyor. Araştırmaya göre Khankhuuluu veya yakın akrabaları yaklaşık 85 milyon yıl önce Asya’dan Kuzey Amerika’ya göç etti. Bu göç, büyük Tyrannosaurus türlerinin ilk kez Kuzey Amerika’da ortaya çıkmasına neden oldu. Bilim insanları, bu geçişlerin sanılandan çok daha nadir gerçekleştiğini ve Khankhuuluu’nun bu hattın son Asyalı temsilcisi olduğunu belirtiyor.

Araştırma, Tyrannosaurus soyunun nasıl dünya tarihinin en güçlü yırtıcılarına dönüştüğünü yeniden şekillendiriyor. Khankhuuluu, sadece bir dinozor değil — aynı zamanda evrimin, göçün ve uyumun sessiz tanığı. Paleontologlar şimdi gözlerini bu “ejderha prensinin” daha da eski atalarına çevirerek Tyrannosaurus’un kökenine giden yolu aydınlatmayı hedefliyor.