Gran Turismo 5

Heyecanlı bekleyiş

Önce Gran Turismo HD Concept oyunculara PSN üzerinden bedava olarak demo mahiyetinde sunuldu, ardından 2008 yılı Mart ayının sonlarında 70 kadar araç ve 6 piste sahip Gran Turismo 5 Prologue ile oyuncular tanışmış oldu. İlk sürümünde yaşanan hatalar, spec 2 ve spec 3 güncellemeleri ile giderilmiş olsa da, asla tam sürüm Gran Turismo etkisini yaratamadı. Gerçi adı önsöz anlamına gelen “Prologue” ekini taşısa da, adının büyüklüğü karşısında oluşan büyük beklentiler nedeni ile bir anlamda Gran Turismo 5’in adı altında bir anlamda ezildi. Çünkü bahsettiğiniz oyunun adı Gran Turismo’ydu… Seri bugüne kadar 60 milyona yakın satmış, hatta son ön sürümü olan Gran Turismo 5 Prologue bile şu an itibarı ile 5 milyon barajını aşmış bir oyundu…

Bunlar Gran Turismo oyununun nasıl bir marka haline dönüştüğünün kısa bir hikâyesi, elbette bu hikâyenin de baş aktörü Kazunori Yamauchi… Kazunori Yamauchi şu an oyun piyasalarının en büyük yapımcılarından birisi olarak kabul ediliyor ve yarış oyunları sektörünün lider yapımcılarından biri. Her nesilde yapmış olduğu oyunlar ile türünün çıtasını belirleyen ve türe yön veren bir yapımcı. Bakalım son oyunu ile bunu başarabilmiş mi?

Her şeyden önce, Türk oyuncular olarak gerçek anlamda bir ilkle piyasaya çıktı. Gran Turismo 5, kitapçığından tutun, Collector Edition’ındaki, “Apex Kitapçığı”na kadar tüm içeriği ile Türkçe!..

Öncelikle bir Türk oyuncusu, sonra da Merlin’in Kazanı yazarı olarak Sony Türkiye’ye böylesine büyük bir projeye imza attıkları, sonra da bu çeviri işinde emeği geçen 23 Studios ekibine teşekkürlerimi ileterek başlamak istiyorum.

Bunun gibi büyük oyunların Türkçe olarak piyasaya çıkmasını istiyorsak, Gran Turismo 5 gibi özel bir oyunu da, oyunun resmi olarak satıldığı Sony Shop’lar ve resmi bayisi kanalları ile almamız gerektiğinin altını çizmek gerekiyor. Bu konuda “Türk Oyuncuları” olarak gereken hassasiyeti göstereceğinize dair inancımız tamdır.

Bu oyunu, ilk defa bir oyunu aldığım anda hissettiğim duyguların dışında bir duygu içinde olduğumu da ifade edeyim, oyunun kabının içinde bulunduğu jelatini bile seremoni ile açmak istesem de adeta saldırırcasına açtığımı da görmeniz gerekirdi. Oyun gerçekten de önceden belirtildiği üzere kitapçığı, kabı ile tamamıyla Türkçe, bu bile başlı başına yaşanması gereken ayrı bir duygu. Oyunun beklentilerimiz üzere çift katman blu-ray yerine tek katmana basıldığını, blu-ray CD’sinin içindeki dairedeki barkodlardan anlayabiliyorum. Gerçekten de bahsedilen tüm o özellikler tek katmanlı bir blu-ray’in içine sığdırılmış.

İnceleme sistemi

Öncelikle oyunu incelerken 1080p bir TV, 5+1 surround kaliteli optik çıkışlı bir ses sistemi ve Logitech G25 direksiyon (Wheel Stand Pro’ya bağlı olarak kullanılmıştır) ile 3 günlük bir süre içinde yaklaşık bir 40 saat oynadığımı belirteyim. Şimdi isterseniz gelelim incelememizin detaylarına…

Oyunu Playstation 3’ün disk yuvasına ilk yerleştirdiğinizde sizden önce 1.01 güncellemesini yapmanızı istiyor, 27 Kasım itibarıyla da 1.02 güncellemesi çıkmış durumda ve Aralık ayı başında çok daha büyük bir güncellemenin geleceği haber olarak verildi. Güncelleme işi bitince eğer isterseniz Playstation 3’ünüzün HDD’sine bir önyükleme yapıyor ve bunun da boyutu 6.4 GB. Dosyalar blu-ray’de sıkıştırılmış olduğundan açılıp HDD’nize kurulması 40-50 dakika kadar sürüyor.

İsterseniz daha sonra seçenekler kısmından Yardımcı Programlar kısmına girerek bu ön yükleme üzere Ana Oyun Verisini Önceden Kur ile biraz daha arttırarak önyükleme zamanlarını biraz daha kısıtlamanız mümkün. Bu seçenek ile ilk ön kurulum üzerine yapılan ön yükleme ile oyunun HDD’nin üzerinde kapladığı boyut çok az bir miktarda artacaktır. Tüm bu işlemler bittikten sonra uzun zamandır beklediğiniz oyununuzu oynamaya başlayabiliyorsunuz. Tabii tüm bunları giriş kısmındaki dil seçeneklerinden Türkçe’yi seçtikten sonra Türkçe olarak yapabiliyorsunuz.


Sanayi toplumuna gönderme

Karşımıza öncelikle oyunun uzun giriş videosu çıkıyor, bu giriş videosunda önceki Gran Turismo oyunlarının aksine ilk kısımlarında fabrikada bir otomobilin üretim sürecinin en başından sonuna kadar geçen yapım hikâyesinin küçük bir filmi var. Bu kısmın hemen ardından oyun içi grafiklerin render edilmiş görüntüleri ile karşı karşıya kalıyorsunuz. Genel olarak güzel olsa da sanki oyunun yapımcısı Kazunori Yamauchi sanayileşmiş topluma ve değerlere göndermeler de yapıyor.

Videonun ardından sizi oyunun modlarını seçebileceğiniz ve ayarlarınızı yapabileceğiniz sade bir menü karşılıyor. Bu menü daha çok Gran Turismo’nun PSP versiyonundaki menü sistemini andırıyor. Sırası ile GT Modu, Hızlı Oyun Modu, Pist Editörü, GT-TV, Kılavuz, Seçenekler ve Kaydet başlıkları var. Oyunun esas olayı olan GT Modu’na geçmeden diğer menüleri açıklayalım…

Hızlı Oyun Modu serinin daha önceki oyunlarından bildiğimiz Arcade Modu’ndan pek bir farkı yok, burada açık olan araç ve pistlerde istediğiniz gibi yarışabiliyor, zamana karşı turlar yapabiliyorsunuz. Pist Editörü ile size verilen temaları kullanarak kendi pistlerinizi yaratabiliyor, bunları deneyebiliyor, yeniden düzenleyebiliyorsunuz, bu pistleri online olarak da paylaşabiliyorsunuz. GT-TV’de ise bedava ve paralı olarak sunulan içeriklerden istediğinizi seyrederken, Kılavuz kısmından oyun hakkında bilgiler almanız mümkün. Seçenekler kısmından ise oyun ile ilgili ayarları yapıyorsunuz. Oyun kontrollerinden tutun ekran ayarlarına, PS3 Eye Kamera ayarlarına kadar birçok seçenek burada mevcut. Son olarak kaydet seçeneği ile oyunu kaydedebiliyorsunuz.

Hızlı Oyun Modu bölümünde Tek Kişilik Yarış, Zamana Karşı Yarış, Drift Yarışı ve 2 Oyunculu Bölünmüş Ekran seçenekleri mevcut. Maalesef bölünmüş ekranda hava şartları olan pistlerde yarışamıyorsunuz, bölünmüş ekranda desteklenen oyuncu sayısı iki olarak sınırlandırılmış durumda. PS3 Eye Kamera ile kafa hareketlerine göre kokpit içinde bakış açınızın değişme olayı ile tam hasar en başta sadece Hızlı Oyun Modu’nda açık oluyor. Hasar GT Modu’nda oyunda seviyeniz arttıkça açılıyor, PS3 Eye Kamera desteği ise GT Modu’nda maalesef mevcut değil.

Gerçek mod, GT Modu’dur

Şimdi oyunun esas kısmı olan GT Modu’na bakalım. Ana menüden GT Modu’na girdiğinizde karşınıza çok kullanışlı ve sade bir menü çıkıyor. Her şey elinizin altında ve çok güzel sınıflandırılmış. Bu temanın değişik renk ve arka planlarını kullanmanız mümkün. Bu bölümün hemen solunda hızlı erişim düğmeleri mevcut, profiliniz, topluluk olayları, garajınız, oyunda çalan müzik listeniz, fotoğraf albümünüz, sürücü listesi, tekrar videoları, müzik kütüphanesi, müze ve pist listesi bu kısımda. Bunun da en solunda Evim Ayarları, Kaydet, Kılavuz ve Çıkış kısımları mevcut.

En üstte A Spec, B Spec seviyeleriniz, para miktarınız, o an kullandığınız araç ve saat ile tarih göstergeleri var. Ekranın ana kısmı olan ortada ise A Spec ve B Spec yarışlarınızı yapacağınız bölümler, özel mücadeleleri yapacağınız Özel, Lisanslar, Oto Galeri, İkinci El Oto Galerisi, Antreman, araç bakım ve kişiselleştirmelerini yaptığınız GT Auto, Modifiye Dükkanı, Fotoğraf Gezintisi, Araç teslimatı ve Açık Lobi bulunuyor.
A Spec etkinliklerinde kendiniz yarışarak beş bölüme ayrılmış ve farklı zorluk derecelerinde onlarca yarış bulunmakta, bu bölümler sizin oyun içinde aldığınız tecrübe puanları ile ortaya çıkan seviyeniz ile birlikte açılıyorlar.

Kimisinde tek tek pistlerde yarışabilirken, bazılarında da şampiyona türünde seri yarışlar yapmak zorunda kalıyorsunuz. Her yarışın farklı kriterleri var yani istediğiniz her araçla, her yarışa giremiyorsunuz. Örneğin 70’li yıllarda üretilen Japon menşeili araçlarla katılabildiğiniz bir yarışa model ve üretim yeri uymayan bir araç ile girip yarışabilmeniz mümkün değil.

B Spec’te ise belirli özellikleri olan pilotları yarışa sokup onlara yarış esnasında emirler vererek yarışı kazanmalarını sağlıyorsunuz, bir nevi yarış direktörlüğü gibi bir olay. Bu yarışlardan da kendine ait tecrübe puanı ve para kazanıyorsunuz.

Çok özel kısımlar

En beğendiğim kısımlarından olan Özel kısmında ise farklı başlıklar altında toplanmış mücadelelere girerek başarılı olmaya çalışıyorsunuz. Yedi ana başlıkta toplanan bu mücadelelerde Go Kart’tan tutun, ralli, Nascar, Top Gear pisti mücadelelerine, AMG sürüş akademisi gibi mücadelelere kadar farklı aktivitelere katılmak mümkün. Kendi içlerinde üç farklı zorluk düzeyine ayrılan bu yarışlarda altın kupayı kazanmak için başa baş sınavlara tabi tutuluyorsunuz. Tabii bu zorluk dereceleri de sizin seviyenize göre açılıyorlar. Size küçük bir tüyo da benden, çabuk seviye atlamak için buradaki mücadelelere oyunun başında katılmakta büyük fayda var, hem oyunu iyice tanıyor, hem de sürüş tekniklerinizi geliştirebiliyorsunuz.

Oto Galeri’de satılan araçlar Premium denilen ve 500.000 poligon olarak en ince detayına kadar tasarlanmış araçlar. Bunların kokpit görüntüleri dışında başka özellikleri de var, örneğin yağışlı havalarda silecekleriniz çalışıyor, gece olunca farlarınızı uzun kısa yakabiliyorsunuz. Özellikle bu araçların hasar modellemesi standart araçlardan çok daha iyi düzeyde görünüyor. Standart araçlar ise kokpit görüntülerine ve saydığım bu özelliklere sahip değiller. Hasar modellemeleri daha düşük düzeyde ve bir önceki oyun olan Gran Turismo 4'ten üzerlerinde biraz çalışılarak Gran Turismo 5'e port edilmişler. Dikkatli bakmadığınız sürece oyun içinde pek sırıtmıyorlar. Ama genel olarak bu araçların Gran Turismo 5 içinde ne işi var dediğiniz anlar da olmuyor değil. İkinci elde satılan tüm araçlar standart araçlar ve Premium araç kalitesinden düşük kaliteye sahipler. İkinci el araçların bulunduğu bu bölümü sık sık kontrol etmeyi de ihmal etmeyin derim, çünkü kısa aralıklarla burada satılan araç listesi değişiyor.

Az veren candan, çok veren maldan

Başlar başlamaz yapmanız gereken ilk şey karakterinizi ve profilinizi düzenleyip bir araç almak, araç almadığınız sürece GT Modu’nda hiçbir etkinliğe giremiyorsunuz. Lisans sınavlarına bile girmek için bir araç almış olmanız gerekiyor. Zaten oyun başlangıcında 20.000 dolarınız var ve aracı bu para ile alıyorsunuz.

Yarışlar, lisans alma zorunluluğu koşmasa da, bir noktadan sonra lisanları almak zorundasınız, çünkü bu lisans sınavlarından da size derecelerine göre tecrübe puanı veriliyor. Bu yüzden GT Mod’ta yapmanız gereken ikinci iş Lisans kısmına girip burada bulunan sınavlara katılmak ve bunları kazanmak. Her bir bölümde 10 olmak üzere toplam 6 tip lisans sınavı mevcut, yani geçmeniz gereken 60 sınav var. Bu sınavlarda verilen zaman içinde bitiş noktasına ulaşmanız isteniyor. Kimi gerçekten de çok zor ancak bu sınavlar sizin Gran Turismo araçlarını kullanmanız için büyük bir alıştırma bölümü gibi. Belirlenen sürelere göre altın, gümüş ve bronz kupalar kazanıyorsunuz. Tavsiyem, oyun başında hemen ilk iki sınavı yani B ve A lisanslarını tamamlamanız. Böylece kazandığınız tecrübe puanlarından gelen level atlama ile oyun başındaki birçok yarışa rahatça katılabiliyorsunuz.

Serinin eski oyunlarında lisansları almadan neredeyse hiçbir yarışa katılamazken burada bunun serbest bırakılmış olması başlangıçta garip gelse de, aslında yarışlara giriş izni ile sizin seviyeniz arasındaki bağlantı bir anlamda buradan gelecek tecrübe puanları hatırına lisansları almayı bir anlamda şart koşuyor. Ne kadar puan o kadar seviye hesabı…

Tertemiz, mis kokulu araçlar

GT Auto kısmında araç yıkamadan tutun, araçlarınızı boyamaya, aracınıza spoiler ve jant takmak gibi işleri halledebiliyorsunuz ama bu özelliklerin çoğu yine Premium araçlar için geçerli. Standart araçların jantları değiştirilememekle beraber çoğuna kanat takılabiliyor. Buradaki animasyonlar çok şirin görünüyor, ara sıra buraya uğrayıp yağ değiştirip aracınızı yıkamakta fayda var. Size boya kısmı ile ilgili bir bilgi vereyim, sadece almış olduğunuz araçların boyalarını diğer araçlarınıza uygulayabiliyorsunuz. Yani elinizde olmayan bir boyayı aracınıza uygulamanız mümkün değil.

Eğer Gran Turismo oynuyorsanız araçlarınıza modifikasyon yaparak geliştirme yapmanız olmazsa olmazlardan biri. Bunu da Modifiye Dükkanı’ndan yapabiliyorsunuz. Serinin eski oyunlarına nazaran bazı yenilikler gözden kaçmıyor ve burada almış olduğunuz bir aile aracının nasıl bir pist canavarına dönüştüğüne harcadığınız paralarla şahit oluyorsunuz. Zaten Gran Turismo’nun insanları içine çeken en önemli bölümlerinden birisi de bu. Zamanınızın çoğunu burada geçireceğiniz muhakkak. Tabii almış olduğunuz parçalar ile araçlarınıza ayar çekerken geçen saatleri bu zaman dilimine eklemiyorum.

Gran Turismo 4’te ilk defa gördüğümüz Fotoğraf Galerisi, bu sefer Fotoğraf Gezintisi bölümünde yer alıyor. Burada oyun içinde ilerleme durumunuza göre bazı mekanlar açılıyor olsa da başlangıçta birkaç mekan hazır olarak geliyor. Size ise aracınızı bu mekanda belirtilen yerlerden birine yerleştirip en güzel pozu yakalamak kalıyor. Çektiğiniz resimlere sadece siz doya doya bakmıyorsunuz tabii, bu resimleri paylaşarak artistik becerilerinizi arkadaşlarınıza sergileyebilirsiniz.

Kendi şarkını dinle

Gran Turismo 5’te 180’in üzerinde müzik parçası mevcut, dileğinize bağlı olarak beğenmediklerinizi dinlemeye biliyorsunuz. 180 parçadan eğer hiçbiri hoşunuza gitmediyse, “Custom Soundtrack” özelliği sayesinde Playstation 3’ünüzün HDD’sindeki müziklerden de bir liste oluşturmanız mümkün.
 
Gran Turismo 5’in yeni nesilde gelen en önemli özelliklerinden biri de herhalde online özellikleri olsa gerek. Bu özellikler sayesinde arkadaşlarınıza araç hediye edebiliyor, gelen araçları ise garajınıza ekleyebiliyorsunuz. Oyunu ilk aldığım gün ve ertesinde arkadaşlarımdan gelen üç araç açıkçası çok işime yaradı, bir nevi hoş geldin hediyesi yerine geçtiler.

Online ile ilgili işlerinizi Topluluk kısmında yapıyorsunuz. Burada size ait bir mesajı paylaşabilirken, arkadaşlarınıza oyunun kendi içinden özel mesaj göndermeniz de mümkün. Sol ana gezinti bölümünün hemen yanında yer alan ve içinde sizin de adınızın bulunduğu kısımdan arkadaşlarınız bilgilerine ulaşabilir, onların oyunlarına katılabilir, kendi oyun odanızı oluşturabilirsiniz. Buranın hemen üstünde bulunan Profil kısmından da arkadaşlarınıza ait daha detaylı bilgilere ulaşmanız mümkün.

Çevrim içi olduğunuzda oyununuzu dünyanın her bir köşesinden insanla rahatça takılmadan oynayabiliyorsunuz. Herhangi bir bölge kısıtlaması yok, zaten oyun server’ları da dedicated. Odanızı açarken bağlantı durumunuza göre bağlantı kalitesini ve sesli iletişim kalitesini seçebiliyorsunuz. Dedicated server’lar Polyphony Digitals’in kendisine ait ve Japonya’nın en hızlı sunucuları olduğu daha önce de ifade edilmişti. Tek kişilik oyun modunda olduğu gibi, çok kişilik çevrim içi oyunun da kendi seviye sistemi var ve şu ana kadar ki sisteme göre çevrimiçi oyundan henüz para kazanamıyorsunuz. Bu özellik olsaydı, daha mücadeleci yarışlara tanık olmak mümkün olacaktı. Ama çevrim içi oyundaki başarınız size hediye edilen kartlarla ödüllendiriliyor. Örneğin bana beş adet müze kartı hediye edilmişti ilk önce. Oyunun ilk çıktığı iki gün boyunca server’lardan kaynaklı kopmalar ve odaya girememe gibi sorunlar yaşanmış olsa da daha sonra gelen yamalarla bu sorunlar giderildi.

Bazı küçük problemler

Playstation 3’ünüzün network ayarları eğer elle yapılandırılmamışsa oyun içinde arkadaşlarınızın odasına girme konusunda sorunlar yaşayabilirsiniz. Bunun için ayarlarınızı elle yapınız, modemlerinizin de DMZ ayarlarından Playstation 3’ün bağlı olduğu IP’lere tüm portlardan izin vermeyi unutmayın.
 

Benim en çok hoşuma giden özelliklerden biri de Müze kısmı oldu, burada oyunda bulunan her araç markasına ait kartlar ve bu kartlar üzerinde de o markaya ait özel olayların olduğu bilgi ve resimler mevcut. Zaten araç alırken araçların tarihçeleri, kısa ve ilginç hikâyelerin üstüne bu tip özelliklerin oluşu oyuna daha fazla değer katıyor. Toplam 1031 aracı ve bunlara ait bu tip bilgileri düşününce Gran Turismo’nun bir oyundan öte adeta bir otomobil ansiklopedisi olduğunu anlıyorsunuz. Sahip olduğunuz kartları arkadaşlarınıza da verebiliyorsunuz.

Hazır bu bilgi ve kaynak niteliğindeki özelliklerden bahsederken oyunun tamamı ile Türkçe olduğunu tekrar belirtmem gerekiyor. Çünkü tüm bunların Türkçe olduğunu görmek oyun sever biri olarak bana büyük gurur veriyor. Türkçe olan tek kısım bu anlattığım detaylar değil, aracınıza ayarları yaptığınız ekranlarda dahi bu ayarlara ait çok detaylı bilgiler, yaptığınız ayarlardan sonra araç üzerindeki etkileri hakkında bir dünya bilgi var. Herhalde Gran Turismo serisinin en büyük özelliklerinden biri de bu olsa gerek, çünkü tüm bu özellikler elinizdeki oyununu oyun olmaktan çıkarıp adeta hobinize ait bir dünya haline dönüştürüyor. Tüm bu özellikler oyunun ömrünü uzatmak bir yana, oyuncuları tutkulu birer takipçi haline de getiriyor.


PSP avantajı

Bu arada PSP’si olan arkadaşlar GT PSP’deki garajlarında bulunan araçları Gran Turismo 5’e transfer edebiliyorlar. Bunun için PSP’nizi data kablosu ile Playstation 3’e bağlayıp makinanızı kapatıp açtıktan sonra Gran Turismo 5’in “Seçenekler” menüsünden PSP ile alakalı olan kısma girip, PSP’den de Gran Turismo’yu açmanız gerekiyor. Burada bulunan Options kısmındaki üstteki sekmelerden “Others”a girip aşağıda bulunan “Transfer Garage Data” seçeneğine tıklamanız yeterli. Araçlarınız Hızlı Oyun Modu’nda artık “Taşınabilir Garaj” kısmında kullanılabilir halde olacaktır.

Türkçe çeviriyi yapan 23 Studios sadece bununla yetinmemiş ve oyunun lisans kısmındaki sınavı bize tanıtan ile ralli yarışlarındaki yardımcı pilotumuzun bile yol tariflerini Türkçe dublaj olarak yapmışlar. Sadece bu detaylar bile biz Türk oyuncular için çok önemli özellikler.

Menüler ve sunum tarzı ile aşağı yukarı bu tarz bir yapıya sahip. Ancak oyunun temel yapısı önceki Gran Turismo’lardan biraz daha farklı… Serinin eski oyunlarında paramız yettiği sürece istediğimiz aracı alıp, istediğimiz yarışa katılabiliyorduk. Gerçi Gran Turismo 4’te yarışların bazılarına katılmak için önceki yarış serilerini bitirmemiz gerekse de, bu oyunda sadece yarışlar değil, “Özel” başlığındaki mücadelelerden tutun, alacağınız araçlar için bile belli bir seviyede olmanız gerekiyor.

Okul bitti sınavlar bitmedi

Seviye atlamak için lisans sınavlarına girmek, yarışlar yapmak, “Özel” başlığındaki seviyenize uygun mücadelelere katılmak gerekiyor. Bunlar size tecrübe puanı kazandırıyor ve bu puanlar sayesinde seviye atlıyorsunuz. Şu anda oyunda 40 seviye bulunuyor ve her seviyede daha fazla puan toplamanız gerekiyor. Bu gerçekten de bağımlılık yapacak bir özellik, istediğinizi yapabilmek için her şeyi en iyi düzeyde yapma arzunuz ortaya çıkıyor.

Her Gran Turismo oyununda olduğu gibi lisans sınavlarını altın yaparsanız size ekstradan araçlar ile girip kazandığınız her yarıştan da size hediye olarak araçlar veriliyor. Garajınızın 1000 araçlık bir kapasitesi var, menüler sayesinde bunca araç içinde kaybolmadan istediğiniz aracı rahatça bulabiliyorsunuz. Yarışlar için gereken uygun aracı da yarışa girmeden hemen önce sağ alt köşedeki garaj simgesine tıklayarak bulma imkanınız da var, tabii bu araç sizin garajınızda size ait olarak mevcut ise. Değilse yarış menüsünden belirlenen kısıtlamalar doğrultusunda doğru aracı bulmanız mümkün.

Yarışlardan önce para durumunuza bağlı olarak aracınıza belli yükseltmeleri yani modifikasyonları yapmanızı tavsiye ederim. Özellikle “Motor Ayarları” içindeki “Spor ECU”, egzoz modifikasyonu, “Aktarma Organları” içindeki “İkiz Plaka”, Gövde/Şasi bölümünde “Şasi Ağırlığının Azaltılması” bölümündeki birinci aşama modifikasyonları hem ucuz hem de önemli etkilere sahip modifikasyonlar. Bunlar yarışları kazanmanız için size yardımcı olacaktır.

Ayarlanabilir parçalar aldığınız zaman yarışlardan önce pistin özelliğine göre bu parçalarınızı ayarlamayı unutmayın. Türkçe olması nedeni ile bu ayarları yapmakta zorlanmayacağınızı düşünüyorum. Oyun esnasında bu tip bilgileri okumayı unutmayınız, zaman içinde “Tuning” denilen bu ayar çekme işine vakıf olacaksınızdır.

Kafanızı kullanın

Eğer bir PS3 Eye kameranız varsa kafa hareketlerinize göre oyunda bulunan pilotumuz kafasını bizim kafamızı hafifçe çevirdiğimiz yöne de bakabilecek. Yollarda bulunan bump’lar nedeni ile kokpit kamerasında oluşan sarsıntı üzerine bu özellik oyuna daha bir güzellik katıyor. Ama daha önce belirttiğim üzere bu sadece “Hızlı Oyun Modu”nda çalışan bir özellik, ileride yama ile GT Modu’na eklenebilir…

Yakın zamanda doğum gününüz varsa Gran Turismo 5’in size doğduğunuz yıla ait bir araç hediyesi olacak. AMG sürüş akademisindeki pistin her virajında o virajın adının da ekrana yansıması ayrı bir detay olmuş. Bu ve bunun gibi birçok ince detay aklınızı başınızdan alacaktır.

Yağış anında aracın momentumuna göre yağmur damlalarının ön camda hareket etmesi insanın aklını başından alıyor. Bu yetmezmiş gibi ön camın önünde bulunan yağmur sularının bulunduğu hazneden sarsıntı durumuna göre yağmur suları buradan ön camınıza tekrar sıçrayabiliyor. Aracın arkasında bu yağmur suları nedeni ile oluşan sprey etkisi özellikle geceleri araçların arka renkli farlarından çıkan ışıkları inanılmaz derecede güzel yansıtıyor. Gece yarışlarında ise öndeki araca sellektör yapmanız ayrı bir enteresan özellik. Tüm bunlar oyuna inanılmaz bir gerçeklik katıyor, sizi oyunun içine sarıp sarmalıyor. Yarışa başladıktan bir süre sonra yağış başladığı gibi, yağan yağmur da bir süre sonra kesiliveriyor. Bu tip pistlerde karma lastikler seçmeyi sakın unutmayın…

Oyun hakkındaki bu bilgilerden sonra topluca bize sunduğu özelliklere bir bakalım;

- 500.000 Poligondan oluşan araçlar
- Dinamik hava değişimi (her pistte yok)
- Dinamik gece/gündüz değişim (her pistte yok)
- Kendi yolunuzu yapabilme
- 16’sı yarışçı olmak üzere 32 kişilik online odalar kurabilme
- İzleyici modu
- 218’i “Premium” olmak üzere 1031 araç
- Nascar, WRC, Super GT lisansları
- Hasar ve taklam atma özelliği
- Fotoğraf modu
- Varyasyonları ile birlikte 90’ana yakın pist
- 1920x1080 çözünürlük, 60 fps
- Aynı anda 16 araç ile yarışabilme
- PS3 Eye kamera ile Head Tracking özelliği
- Go Kart araçları
- Animasyonlu pilotlar
- 3D Streoskopik oynama imkânı (Gerçek 3 boyutlu oyun)
- Gelişmiş yapay zekâ

Bunlar, şu anda oyunda bulunan özellikler olup, Kazunori Yamauchi’nin açıklamalarına göre Gran Turismo 5’in çıkışı bir son değil, bir başlangıç… Oyunun çıkışı ile başlayan yeni dönemde her hafta, her ay bizden güncelleme bekleyin diyor.

Gelelim işin teknik kısmına…

Gran Turismo 5 bize aynı karede 16 aracı, 1080p çözünürlükte 60 fps olarak verebiliyor. Buna gece/gündüz döngüsü de ekleyince herhangi bir yarış oyununda olmayan bir özellik çıkıyor. 1080p çözünürlükte anti alliasing 2xQAA ve 720p çözünürlükte 4xMSAA yapabilmekte. Kaplama detayları çok üst düzeyde, Premium araçlarda plastik kısımlar plastik gibi, metal kısımlar metal gibi duruyor. Ancak yağışlı havalar ile ekranda 16 aracın göründüğü sahnelerde saniyede görüntülenen kare sayısı 30’lara kadar düşmekte, ayrıca oyunun bazı bölümlerinde tearing dediğimiz ekran yırtılması da gözden kaçmıyor. Gerçi bu tip performans sorunları oyun çıkmadan yaz aylarında Kazunori Yamauchi tarafından da dile getirilmişti. Sunduğu bunca özelliği düşününce pek dert edilecek bir sorun gibi de görünmüyor.

Premium araçlarda herbir kokpit için 2.000, herbir pist için ise 80.000 resim çekildiğini ve sadece bu ön araştırma kısmı bile detayların nasıl en dibe vurduğu, arkasındaki teknik altyapının ne kadar araştırmacı olduğu da başka bir ayrıntı.

Özellikle oyunu direksiyonla oynama şansına sahip olan arkadaşlar direksiyonun ağırlığı hissedecekler. Araçtan araca, modifikasyonlarınıza göre bu fizikler farklılık gösteriyor. Araçların arkasında oluşan hava boşluğuna girdiğinizde oluşan fizik efekti aynen direksiyonunuza yansıyor. Aracınız hızlanıyor ama yere basışı azaldığı için kontrol etmekte çok zorlanıyorsunuz. Özellikle Nascar yarışlarında bunu çok ciddi olarak hissediyorsunuz.

Yarış boyunca sizi her daim geçmeye ant içmiş yapay zeka diğer yarış oyunlarındaki gibi bir çizgide gitmek yerine bir sağdan, bir soldan sizi hata yapmaya zorluyor. Hatta temas ederek zor duruma düşürdüğünüz yapay zeka, fırsatını bulduğu ilk anda size keyifle spin de attırabiliyor. Tabii tüm bu güzelliklerine rağmen kaza anında yapay zekanın size bodoslama gelip vurması gibi de bir durum bazen ortaya çıkabiliyor. B Spec modunda yarattığınız yarışçı ile girdiğiniz yarışlarda bazen yapay zeka kontrolündeki pilotunuz karakteri ve becerileri doğrultusunda inanılmaz işler çıkardığı gibi komutlarınıza uymayıp çok enteresan kazalara da imza atabiliyor. Örneğin baskı altındaki bir pilota önündeki aracı geçmesi için emir verdiğinizde, sürücünüzün yaptığı hatayı görüyor ve yanlış bir zamanlamanın kurbanı olduğunuzu düşünmeye başlıyorsunuz.

Üç boyutun gerçeği

1.4 HDMI kablo ile 3D televizyona sahip olan oyuncular oyunu 720p 3D streoskopik olarak oynama şansına sahipler. Bu 720p saniye de 60 fps x 2 yani 120 karenin aynı anda gösterildiği anlamına geliyor ki, muazzam bir özellik…

Her ne kadar Gran Turismo 5’de araçlar 500.000 poligon olarak tasarlanmış olsalar da, oyun içinde LOD1 (Level of Detail) seviyesinde 100.000 kadar poligon gösterebiliyor. Gerçek zamanlı ışıklandırma ise oyunun özellikle gördüğümüz en temiz kontrasta şahit olmamızı sağlıyor. Ancak Alpha Blending ile alakalı sorunlar nedeni ile gölgelerde ve toz ile yağmur efektlerinde ortaya sıkıntılar çıkmıyor değil. Alpha Blending ne diye sorarsanız basitçe üst üste binen iki pikselin ortaya çıkardığı saydam piksel diyebiliriz. Toz ve yağmur efekti sonucu ortaya çıkan pikseller zemindeki görüntülerin üzerine bindiğinde görüntüde göze hoş gelmeyen karelenmeler, pikselleşmeler oluşuyor. Aralık ayı içinde geleceği söylenen büyük update ile bu sorunun çözülmesini bekliyorum.

Sesler tam anlamı ile bir ziyafet, oyun 7+1 DTS özelliğe sahip, eğer kaliteli optik çıkışlı bir ses sisteminiz varsa kulaklarınızın bir ziyafet yaşayacağı kesin ama şu araçların birbirine vurduğu anda çıkan “gup” sesini muhakkak düzeltmeleri gerekiyor, nihayetinde 100-200 kb’lik bir ses dosyasıdır. Aracın içinde iken motor sesi pek hissedilmese de, dışarıdan sürdüğünüz zaman farklı seviyede alıyorsunuz sesleri, en sağlam ses ise takip kamerasından duyuluyor, ancak kokpitten direksiyonla sürme olayından dolayı ben bu ses ziyafetini pek yaşayamıyorum.

Son olarak genel bir değerlendirme yaparsak şunları söyleyebiliriz…

Dört yıllık geliştirme süreci sonucu oluşan oyuncu ve fan baskısı nedeni ile Gran Turismo 5’in en kötü yönetilmiş Gran Turismo projesi olduğunu düşünüyorum. Her şeyden önce baskılar nedeni ile oyuna bazı eklemeler ve çıkarmalar yapıldı. Baştan hedefini koymayan bir projenin beklenen başarıyı göstermesi maalesef pek mümkün görünmüyor. Özellikle oyun içinde yer alan Gran Turismo 4’ten port edilen araçlar her ne kadar oyun içinde dikkatinizi çekmese de, Premium araçların yanında çok güdük kalıyor. Gölgelerdeki tırtıkların, toz ve yağmur sonucu oluşan karelenmeler ile pikselleşmelerin göze hiç hoş gelmediği kesin.

Baskılar sonucu başlangıçta düşünülmeyen hasar modellemesi de her ne kadar iyi olsa da Gran Turismo 5 gibi bir oyun için yetersiz kalıyor. Hasarın oyun içinde level atladıkça daha gerçekçi hale dönüşmesi bazı oyuncular tarafından bilinmese de, aslında oyunun bize sağladığı bir kolaylık. Hasarı level 25 olduktan sonra neredeyse tam açık olarak görebilirken, tam hasarı level 40’ta yani en son düzeyde göreceğimizi düşününce insan ister istemez üzülüyor.

Simülasyon sevenlere

Bu eksiklik ve hatalarına rağmen Gran Turismo 5, yarış severler için yeterli içeriğe sahip görünüyor. Zaten oyun içinde yarışı kazanmaya odaklanmış çoğu oyuncu bir noktadan sonra ne o gölgeleri görüyor, ne de görüntülerde oluşan karelenmeleri. Bunca özelliğin bir oyunda ilk defa sunulduğunu düşününce de insan pek bozulmuyor bu hatalara…

Diğer taraftan oyunu kısıtlı süreler içinde inceleyen oyuncu ve editörler de yanlış sonuçlara ulaşabiliyorlar. Oyuna haksızlık etmeden, hakkı olan yargıya ulaşabilmeniz için 40 saatlik oyunun bile yeterli olmayacağını düşünüyorum. Level olarak en az 25. seviyeye ulaşmak oyunun birçok yönünü görmek için yeterli olsa da, bu seviyeye ulaşmak gerçekten de çok zor. Level 25 olmak oyunda size en önemli eşik noktalarından birini aşmanızı sağlıyor. Hele ki, bazı özelliklerin level 40’ta tam olarak aktif olduğu düşünülünce Gran Turismo 5’in ne kadar uzun incelenmesi gerektiği de ortaya çıkıyor.

Enine boyuna inceleme

Merlin’in Kazanı olarak biz bu oyunu incelerken, yazımızı oyunun çıktığı ilk gün içinde hazırlayıp yayınlama imkanını da sahiptik. Ama böyle bir yazı hem oyunun birçok özelliğini göremeden yanlış bir yargıya varmamıza sebep olacak, hem de bir anlamda tembelce hazırlanmış bir inceleme haline dönüşecekti. Zaten yabancı sitelerin bir kısmında daha oyun içinde ancak level 5 olabilecek kadar oyunu oynayan editörler de, oyun hakkında bazı yanlış yargılara vardılar. Aradan geçen birkaç gün içinde oyunu gerçek anlamda oynayan oyuncular, durumun yazılanlardan ibaret olmadığını da gördüler. Level atladıkça kademe kademe açılan hasar sisteminin oyunda “çok” kötü olduğunu ifade etmek bu açıdan tam bir hata oldu.

Evet, Gran Turismo 5 genel olarak ifade ettiğimiz bu özelliklere sahip, içinde barındırdığı çok güzel yönler yanında aynı zamanda kusurları da olan bir oyun. Serinin genel anlamda en iyi oyunu olamasa da yayınlanacak yamalar ile en iyi oyunu olabilecek potansiyele sahip gibi görünüyor. Sunduğu toplam özellikler açısından açıkçası konsol pazarında rakiplerinin önünde olan çok büyük bir yapım. Eğer barındırdığı küçük görsel hatalar ve standart araçlar gibi sırıtan özelliklerine takılmazsanız, oynarken çok eğleneceğiniz bir oyun.

İlginç taktikler

Saydığımız bu eksiklikler ister istemez insanın aklına değişik şeyler getiriyor. Oyunun çıkış tarihi daha öncede belirttiğim üzere üzerinde en çok konuşulan hususlardan biriydi. Bu baskı nedeni ile oyunu Ocak-Mart arası gibi bir tarihe erteleme riskini almak istemeyen Sony oyunun gold aşamasına geldiği 30-40 gün öncesinden itibaren yamalar ile oyunu çıkışından hemen sonra son haline getirmeyi tercih etmiş gibi görünüyor. Bu taktikte Sony’ye 30-40 günlük bir zaman kazandırmışa benziyor.

Oyuncuların canını en çok sıkan özelliğin standart araçlar olduğunu söyleyebilirim. Bir Gran Turismo fanı olarak ben her ne kadar bu araçların bize hediye gibi olduğunu düşünsem de, oyuncuların büyük bir kısmı niçin bu araçların oyunda yer aldığını merak ediyorlar. Araçların arkadan bakış açısında pek sırıtmayan grafikleri, yandan bakınca çamurluklar üstündeki tırtıklar, pencere bantları ile ortaya çıkan görsellik gerçekten de hiç hoş durmuyor.

Serinin her platforma çıkan ilk oyunlarında her zaman takip eden oyundan daha az araç olmuştur. Gran Turismo’da 165, Gran Turismo 3’te 185 araç mevcuttu ve her iki oyunda çıktıkları platformların ilk oyunlarıydı. Takip eden çift sayılı Gran Turismo oyunları ise 700 civarında aracı bünyesinde barındırıyordu. Aradan geçen zaman var olan mimari üzerinde çalışmak yerine içerik üzerinde çalışmak için zaman kazandırıyordu. Eminim çok iyi seçilmiş araç listesi ile var olan Premium araç sayısı oyunculara yeterli gelecekti. Hatta zaman içinde bu sayı DLC’ler ile daha da artabilirdi.

Bu konu burada bitmez

Aslına bakarsanız Gran Turismo 5 hakkında yazılacak, çizilecek o kadar çok şey var ki, bu incelemeye sığdırmamız mümkün değil. Beklentilerim doğrultusunda yapılan iki küçük yamadan sonra Aralık ayı içinde; muhtemelen ilk haftası, 1 ila 1,5 GB civarında  bir yama yolda ve bu eksik hususların büyük bir kısmı bu yama ile düzeltilecek. Tahminen bir iki ay sonra oyun hakkında yeni bir inceleme yapmak gerekecek ve inşallah bu inceleme ile oyunun asıl durumunu o zaman daha iyi değerlendireceğiz. 40 saatte olsa bu kadar süre asla bu oyunu incelemek için yeterli bir süre değil. Çünkü bu yamalar birçok sitenin yaptığı puanlamaları revize etmesini gerektirecek gibi. Eğer bunlar gerçekleşirse oyunun puanının artacağı kesin gibi.

Her şeye rağmen eğer bu ay oyun alacak bütçeniz tek oyuna müsaade ediyorsa bu oyunu muhakkak alın, bütçeniz yetmiyorsa da, ileride alacağınız oyunlar listesinde en başa Gran Turismo 5’i koymanızda hiçbir sakınca yok. Eksikliklerine rağmen içeriği ve güzellikleri nedeni ile muhakkak alınması gerekiyor. Siz buna bir de konsollara çıkan ilk resmi Türkçe oyun oluşunu eklediniz mi, Gran Turismo 5’i almamak gibi bir seçeneğiniz kalmıyor. Sabırla oynayıp oyunun özelliklerini açtıkça kafanıza taktığınız birçok eksikliğin aslında böyle bir oyun için düşünülecek en son sorunlar olduğunu göreceksiniz.

Hala almamış arkadaşlara, oyunlarını muhakkak bandrollü olarak almalarını tavsiye ediyorum. Yıllardır oyun hayatımda görmediğim bir olayı, konsolumda anadilim ile hazırlanmış bir oyunu oynamak, hele ki en sevdiğim oyunu oynamak inanılmaz keyifli, sizin de bu keyfe ortak olmanız gerektiğini düşünüyorum.